Onze luchtvaart wordt al sinds het begin op handen gedragen en gezien als ons kostbaarste bezit, en dat mag wat kosten ook. Aan belasting betalen doet de sector niet of nauwelijks. Alles is er bijna taxfree. Maar ontvangen wil de sector wel.
Vliegtuigbouwer Fokker werd met miljarden overeind gehouden maar kwam tot slot in Duitse handen en werd alsnog opgedoekt.
De luchthaven Schiphol krijgt altijd alles gedaan, want het vliegveld is van cruciaal belang voor ons land. Voor de multinationals en brievenbusfirma’s tenminste, die de overstaphaven met zijn vele bestemmingen net zo plezierig vinden als de maffia. Nu het vliegverkeer stil ligt komt Nederland erachter dat het toch niet zo’n vitaal onderdeel van onze maatschappij is.

KLM is ‘s werelds mooiste maatschappij roept de Koninklijke lobby. Het is de vliegclub waar Willem-Alexander naar believen als piloot zijn uurtjes mag maken. Ook KLM mocht op miljarden overheidssteun rekenen en belandde in buitenlandse handen, Franse handen dit keer. Toen het leek dat de Fransen de belangen van hun eigen patrie voor zouden laten gaan trok onze dienstdoende minister van Financiën Wopke Hoekstra meteen zijn portefeuille om stiekem voor 750 miljoen aandelen in het moederbedrijf te kopen. Daar waren de Fransen niet blij mee, diplomatiek is Hoekstra al langer een brekebeen. De waarde van onze aandelen is intussen verdampt.

Dankzij corona staat de hele KLM-vloot aan de grond. De noodsteun die het Kabinet voor bedrijven in het leven heeft geroepen van eerst 90 miljard was nog niet aangekondigd of KLM stond als eerste in de rij het handje op te houden. Tegen de summiere regels om ervoor in aanmerking te komen in kondigde het bedrijf aan om toch duizenden werknemers te ontslaan. Wouter Koolmees wil die schending van de regels wel door de vingers zien, KLM nietwaar. De eerste miljard kan het bedrijf dus gewoon tegemoet zien. Zzp-ers hebben zelf voor het risico van ondernemerschap gekozen en kunnen overheidssteun vergeten stelde Wiebes. De ene onderneming is de andere niet.
Voor Lelystad pakt corona goed uit. De luchthaven daar gaat voorlopig nog niet open. Het zou ook wel apart zijn, een uitgestorven Schiphol en dan een feestelijke opening voor een nieuw stiltecentrum. Met het beperken straks van vliegverkeer kan Lelystad mooi gesloten blijven.

In Europa wordt standaard ruim het dubbele aan ic-bedden aangehouden dan wat wij hier hebben. In Duitsland zelfs meer dan 4 keer zoveel. Moet er over de grens opgeschaald worden dan beschikt men daar over een riante hoeveelheid vergeleken met ons, maar daar vindt men het nog altijd een rampenscenario. Na opschaling komen wij nog niet eens aan het Europees gemiddelde in normale toestand. Een kleine 10 jaar geleden waren hier nog 1900 ic-bedden, ook al minder dan gemiddeld, hoe bestaat het dat je er dan nog verder op bent gaan bezuinigen.

Het is gebeurd, en helaas zijn met die bedden ook ic-verpleegkundigen wegbezuinigd, “tot voor kort nog” vertelde een ic-specialist in 1Vandaag. Was het Bruno Bruins’ geweten dat hem in de Kamer deed wankelen geconfronteerd met de gevolgen van zijn beleid? Dat het door zijn harde werken voor deze coronacrisis zou komen zoals Rutger Bregman stelde lijkt iets te voorbarig, hij heeft zeker hard gewerkt, maar vooral aan de verdere afbraak van onze zorg. Een paar ziekenhuizen failliet vond hij eind vorig jaar nog prima. Die capaciteit kon wel gemist worden. Het sluiten van medicijnenfabrieken en laboratoria was ook geen probleem, de goedkopere productie in China scheelde toch maar mooi voor onze zorgverzekeraars.

Nu zit de schrik erin, triage dreigt, ofwel, wie wordt bij een tekort aan bedden wel en wie niet tot de intensive care toegelaten. Zullen wij dat nu eens heel rechtvaardig doen, op een manier waar niemand, behalve degenen die het treft natuurlijk, op tegen kan zijn. We sluiten gewoon alle politici en leden van de partijen uit die voor bezuinigen op ic-bedden waren. En als dat nog niet genoeg is ook degenen die sowieso voor bezuinigen op zorg waren. Helaas ontkomen dan nog de mensen die voor die partijen hebben gestemd, maar dat is de prijs van het recht op privacy bij ook het stemmen en dat moeten wij nooit schenden.

Minister van Financiën Wopke Hoekstra(CDA) vond het bij zijn christelijke taak horen om de Zuid-Europese landen te schofferen door zijn veto uit te spreken over noodleningen aan de door corona zwaar getroffen landen. Het was van een ongekende diplomatieke hufterigheid, zelfs zo erg dat hij geschrokken van de reacties iets van zijn woorden poogde in te slikken.
Italië hoort economisch bij de Europese top, maar heeft haar schuldenlast niet zo mooi op orde als Duitsland en Nederland. De door ons land altijd zo bewonderde VS lijkt de Italiaanse schuldenlast te gaan overstijgen onder Trump, maar daar hoor je Hoekstra niet over.
Hoe wij economisch varen is niet onze eigen verdienste, wij zitten economisch zo aan Duitsland gebakken dat wij altijd met de oosterbuur mee glijden in de statistieken.
Italië moet net als wij hier haar economie in leven houden, alleen kan het land niet net zo makkelijk als het verwende buurjongetje van Duitsland aan miljarden komen. Bovendien zal de financiële wereld de Italianen met hoge rentes om de oren slaan waar wij eerder geld toe krijgen. De EU wilde hen dus graag de helpende hand toesteken maar had buiten Wopke gerekend. Zuid-Europa mag van hem verzuipen. In Italië wrijft de onlangs af moeten treden vicepremier Salvini zich al in de handen met deze Hollandse steun, de fascist zal zijn kans benutten om sterker dan tevoren terug te keren.

Hugo de Jonge was één van de CDA-ers die onze eigen Salvini Geert Wilders als gedoger bepleitte en hij is net als Wopke Hoekstra kandidaat voor het fractievoorzitterschap van het CDA. De Jonge heeft zijn hand mogelijk ook overspeeld, niet op het Europese toneel, maar door gesjoemel bij een software-order voor de registratie van lege ziekenhuisbedden. Nu zijn er al twee systemen werkzaam, maar Hugo wil een nieuw softwarepakket van 2twenty4 en dat kost extra geld. Bovendien wordt het systeem door de ziekenhuizen afgewezen omdat het lege bedden telt zonder rekening te houden met al of niet aanwezige “handjes” aan dat bed. Zonder personeel heb je namelijk niets aan zo’n bed. Hugo zet toch door, en dat is vreemd, want ook op zijn eigen departement zijn ambtenaren tegen.

Voor de opvolging van Sybrand Buma staan twee heren met beiden een grote smet op hun naam. Hoekstra zal in lengte van dagen slechts incognito Zuid-Europa kunnen bezoeken, De Jonge hangt in eigen land een politieke afgang boven het hoofd, tenminste als de journalistiek zijn tanden in zijn gesjoemel met 2twenty4 zet. Dan rest voor het partijleiderschap Mona Keijzer. Maar ook bij haar zit er vuil aan de handen. Zo heeft zij een dubieuze rol gespeeld bij de fusie van Sandd met PostNL. Er zouden geen ontslagen vallen beweerde zij. Maar dat bij Sandd vooral met onderaannemers wordt gewerkt vertelde zij er niet bij en die mogen van haar hun personeel wel op straat schoppen. Wie bij het CDA fractieleider wordt, het zal altijd iemand met een bedenkelijke reputatie zijn.

Baudet werd vorige week in het ongelijk gesteld door de rechter in de zaak die hij had aangespannen tegen de VPRO en Buitenhofpresentatrice Natalie Righton. Zij had de uitspraak van Baudet dat “de EU de traditionele Europese identiteiten probeert te verzwakken door doelbewust migranten naar Europa te halen” samengevat als “dat de EU een vooropgezet plan heeft om het blanke Europese ras te vervangen door Afrikaanse immigranten”. Hoewel haar samenvatting “gebrekkig” en de woorden “blank”, “ras” en “vervanging” bijzonder negatief waren vond de rechter dat toch toelaatbaar vanwege eerdere uitspraken van Baudet over “een blank dominant Europa”. Hij had ook naar het door Baudet zo geliefde woord “boreaal” kunnen verwijzen, dat in de kringen van de Forumleider wordt gebruikt om het “oude blanke Europa, van vreemde smetten vrij” aan te duiden. Of naar zijn term “homeopathische verdunning”, die louter op racisme is gestoeld.

Baudet kondigde hoger beroep aan tegen deze “schandelijke uitspraak”, maar slikte dat na overleg met zijn huisadvocaat, de boreale Hiddema, toch maar in met de coronacrisis als smoes. Daar moest hij nu al zijn tijd insteken.
In Trouw was Sylvain Ephimenco het ook niet eens met de uitspraak en vond het nodig om de rechter van klassenjustitie te betichten en Righton van actiejournalistiek, dat is journalistiek zoals wij die kennen van rechtse media als de Telegraaf. Dat Trouw Ephimenco nog steeds niet aan dat activistenblaadje cadeau heeft gedaan is onbegrijpelijk als je jezelf als kwaliteitskrant afficheert. Righton moet van Ephimenco haar perskaart inslikken, maar daar zal de journaliste die jaren unembedded in Afghanistan heeft rondgetrokken niet van schrikken. Genoeg van dat soort ultra conservatieve machomannetjes meegemaakt daar.
De rechter heeft gesproken, maar rechtsextremisten hebben een broertje dood aan rechters, in hun ideale wereld maken zij namelijk zelf de dienst uit. De gang van Baudet naar de rechter diende dus maar één doel: aandacht ofwel politieke propaganda voor zijn FvD.

Rutte lijkt de coronacrisis volop uit te buiten, bijna dagelijks op het meest bekeken tijdslot op Nederland 1 (dankzij DWDD) pakt hij twintig minuten of meer om het volk weer wat maatregelen voor te schotelen. Aangezien dat moeiteloos binnen vijf minuten had gekund wekt hij de schijn dat hij het vooral als zendtijd voor politieke partijen gebruikt.
De boodschappen van het Kabinet zijn uitermate variabel en tegenstrijdig. Zo moet je van Rutte thuis blijven en alleen als het niet anders kan voor de hoogst noodzakelijke inkopen de deur uit, maar dan komt staatssecretaris van Economische Zaken Mona Keijzer(CDA) ons vertellen dat de winkels gewoon open zijn en dat we daar rustig kleren kunnen kopen. Nog snel voegde zij eraan toe: “doen!”. Logisch dat zij dat zegt, want het zijn juist winkels die veelal buiten de steunmaatregelen van het Kabinet vallen.

Keijzer legde de spagaat van dit Kabinet bloot. In eerste instantie is dit Kabinet er voor het bedrijfsleven, maar nu moet zij toch ook met de gezondheid van het volk rekening houden. Dat gaat dus niet vlekkeloos erkende Rutte zelf uiteindelijk ook in de Tweede Kamer.
Het bedrijfsleven had echter helemaal niet zoveel last hoeven hebben van deze crisis als de regeringen de afgelopen decennia niet alles hadden kapot bezuinigd. Het trieste is dat ook in het bedrijfsleven de klappen bij de kleintjes vallen en de groten er met de buit vandoor gaan.

De media zouden eens alle tijd moeten nemen om uitgebreid aan de bevolking te laten zien hoe ziek ons kapitalistische systeem is. Griekenland is hèt voorbeeld, door de financiële wereld volgehangen met schulden mogelijk gemaakt door gerommel met de ratingcijfers door de snelle jongens van Wallstreet. De leningen kregen de Grieken zo’n beetje opgedrongen want die werden toch door de EU gedekt. Dat de Grieken het nooit zouden kunnen aflossen wisten de bankjongens donders goed. Dat de EU 2.600 miljard belastinggeld zou verliezen was geen punt, dat zou immers in de zakken van de financiële cowboys zelf belanden. En dat Griekenland gesloopt werd maakte deze immorele ridders evenmin wat uit.
Nu staan deze knechten van het grootkapitaal stijf van de adrenaline om de EU opnieuw te beroven. De speculanten gokken op ineenstorting van de EU door deze coronacrisis waarmee zij vele miljarden zullen binnenhalen. En Follow the Money onthult vandaag dat er een stiekeme bankrun plaatsvindt, beleggers trekken door massale dumping van aandelen alle cash uit het systeem.

Aan Christine Lagarde de taak om dit wildwestkapitalisme te stoppen. De vraag is of zij dat wil en of haar dat zal lukken. De vraag moet zijn waarom deze spelletjes met ons financiële systeem mogelijk zijn. Moet de EU financieel bankroet om de bankwereld aan miljardenwinsten te helpen? Dat is immoreel.

Hoopvol wordt gedacht dat deze crisis tot een positieve verandering zal leiden, dat de negatieve kanten van het neoliberale beleid door de politiek aangepakt zullen worden. Daar reageren veel pessimisten op met “dat alles hetzelfde zal blijven net als bij de vorige crisis”. Maar het kan ook slechter uitpakken.

In Hongarije wil Victor Orbán de noodtoestand afkondigen, hij probeert die deze week door het parlement te loodsen. Geen probleem met tweederde meerderheid, een meerderheid dankzij manipulatie met het districtenstelsel zoals dat ook in Amerika door de Republikeinen is gedaan. Trump won daardoor met 3 miljoen stemmen minder dan Clinton toch de verkiezingen, Orbán had aan 48% van de kiezers genoeg om 67% van de stemmen te krijgen.
Mochten zijn partijgenoten braaf instemmen met zijn wetsvoorstel dan hebben zij hun boreale christelijke president tot een dictator benoemd, want hij heeft dan alle macht niet voor even, in de kleine lettertjes staat het woordje “onbeperkt” bij de duur van die machtsverruiming.

Trump werd openlijk terecht gewezen vanwege onzin die hij over corona uitbraakte en durfde voor het eerst de man die dat deed niet de laan uit te sturen. Deze Fauci is Amerika’s enige echte expert weet zelfs hij en Fauci had uit voorzorg al grote veren in president’s majestueuze derrière gestoken.
In Engeland bakt Boris Johnson het redelijk bruin. De libertijn komt voor het principiële probleem dat hij zou moeten zeggen dat ieder het maar voor zichzelf moet uitzoeken, maar zelfs hij weet dat die optie nu geen verstandige is en moet hij in zijn kerk vloeken door maatregelen te nemen die gebaseerd zijn op vreselijke begrippen als solidariteit en medemenselijkheid.

Het scenario waarin niets verandert is trouwens sowieso al een ramp op zich. Het is immers een kwestie van tijd dat een nieuw virus zich zal aandienen en de kans dat het een agressiever virus zal zijn is eerder groter dan kleiner. De wereld zal echt moeten leren van deze crisis die je als waarschuwing moet zien.
Een virus verspreidt zich dus in 3 maanden wereldwijd. Daar moet op geanticipeerd worden door vroegtijdige ontwikkeling van vaccins en voldoende noodcapaciteit aan bedden, materiaal en testmiddelen. En wereldwijd zorgen voor zoveel mogelijk beperking van overdracht van virussen van dier op mens, ofwel ingrijpen in de bioindustrie.

De wereld was even te klein toen Doutzen Kroes wees op het schonere water (er zwemmen weer dolfijnen bij Venetië) en de schonere lucht dankzij het virus. Jort Kelder joeg bij Jinek Gerdi Verbeet op de kast door kritische opmerkingen over de oorzaken van virussen. Het is taboe “omdat we nog middenin het rouwproces zitten”. Maar juist nu moeten wij ons realiseren wat er gaande is en daarvan leren. En dat lijkt niet te gebeuren.
Rutger Bregman haalde mooi uit in Davos, de rijken der aarde wijzend op hun immorele belastingontduiking, maar nu hij commentaar mocht geven op de toespraken van Rutte en Willem Alexander verscheen een heel andere Bregman ten tonele, de brave domineeszoon. Rutte die in zijn eerste twee Kabinetten flink heeft bezuinigd op onze zorg, met als gevolg verlies aan ziekenhuisbedden, tekort aan hulpmiddelen en afname van bloedtestcapaciteit, werd door Bregman geroemd om zijn staatsmanachtige toespraak waar hij hem met de feiten om de oren had moeten slaan. Het ondermijnde zijn reputatie als kritisch journalist.

Ondertussen loopt de crisis uit de hand. In januari waren de westerse landen al gewaarschuwd dat ook zij door dit ernstige viruscrisis zouden worden getroffen. Trump deed niets en Rutte bagatelliseerde het. Beiden moesten hun houding herzien, maar hebben door die draai de ernst van de situatie niet direct geloofwaardig gemaakt. Uiteraard was hun eerste reactie puur op de economie gericht, bedrijfsbelang boven volksgezondheid en dat is nu net wat er moet veranderen. Een regering vertegenwoordigt in naam het volk, maar is onder de neoliberale wind knecht van het bedrijfsleven geworden.
Voor de bevolking is het zorgsysteem bij dit soort rampen een piramidespel geworden. De eersten worden nog op de ic opgenomen, maar hoe meer patiënten erbij komen hoe kleiner die kans wordt. Zo mogen in Italië de laatste honderden patiënten wegens een tekort aan bedden op de ziekenhuisgang stikken. Hier worden Brabanders over het land uitgereden tot in Groningen. Maar als straks het virus in Groningen toeslaat is daar geen bed meer vrij. De ziekenhuizen Slotervaart en IJsselmeer hadden nooit failliet mogen gaan.

De neoliberale koers heeft de overheid teruggedrongen en tot facilitaire dienst van het bedrijfsleven gemaakt. De gevolgen zijn duidelijk en moeten ook hard worden benoemd. Doutzen Kroes liet zien wat er mis is, dat wij moeten ingrijpen in ons politieke stelsel om te bereiken wat corona al in een paar maanden voor elkaar heeft gekregen. Natuurlijk wil zij de slachtoffers niet ontkennen. Als praten over de (mogelijk) positieve gevolgen van corona taboe is en als Rutte slechts geprezen wordt, dan zullen aan het eind van deze crisis de verantwoordelijken er nog als helden uitkomen en zal er helemaal niets veranderen. Rutger Bregman deed zijn Davos’ standpunt teniet, Doutzen Kroes had geen excuses hoeven maken.

Op de televisie vallen de de talkshowgasten over elkaar heen in het spuien van verhalen over al het moois dat er gebeurt in deze angstige coronatijd, mensen die applaudisseren voor het ziekenhuispersoneel, gepensioneerde verpleegkundigen die zich aanbieden om hun oud-collega’s te helpen, meldpunten voor mensen die ouderen tot steun willen zijn enzovoort.
Maar de keerzijde zien we ook, hamsteraars in de supermarkten en ouders die met hun advocaat bij de gesloten kinderopvang geld opeisen, hoewel zij hun toeslag gewoon uitbetaald krijgen en de kinderopvang pas echt in de problemen zit. Voor de cultuursector hetzelfde verhaal, de voorstellingen gaan niet door, de kosten zijn gemaakt en lopen ook nog door en dan staan mensen dreigend “hun” geld op te eisen. Het lijken Amerikaanse toestanden.

De toestanden in Amerika zijn echter nog erger dan hier. Wapenwinkels raken daar in recordtijd leeggekocht. Zoals hier het toiletpapier uitverkocht raakt zo zijn daar de kogels al op. Niks saamhorigheid en mooie solidaire acties, het is oorlog in het boreale Amerikaanse brein. Het is een godvrezend volkje dat tegelijkertijd het meest oorlogszuchtig is. De gezondheidszorg is er op derdewereldniveau. Trump heeft het over het Chinese virus zodat de bevolking goed moet weten wie de schuldige is aan de gevolgen. En die gevolgen zullen in de VS erger zijn dan elders in de wereld. Velen zijn onverzekerd en degenen die wel verzekerd zijn kunnen vaak de eigen bijdrage niet ophoesten. Nu is de uitbraak er al erger dan in Italië. Trump zal zijn aanhang wel weer oproepen om het virus te stoppen door te bidden.
Op Wallstreet worden intussen vermogens verdiend met speculatie op de corona-effecten, medicijnfabrikanten knokken om het miljarden opleverende vaccin tegen corona als eerste in handen te krijgen. Partijgenoten van Trump in de senaat hebben ook weten te scoren met de verkoop van aandelen dankzij hun voorkennis over corona. Dat ging zelfs commentatoren van het ultra rechtse Fox te ver.

Onze economie is ernstig beïnvloed door Amerika, onze cultuur dankzij de Halbe Zijlstra’s al net zo en helaas is ook onze zorg al stappen in die richting gegaan. Terug naar de sociaaldemocratische beschaving is bittere noodzaak.

Nu moet er doorgepakt worden, het economische model moet op de schop. Bij de bankencrisis(2008) leek dat even te gebeuren, maar Balkenende en Bos lieten het na. Wel 20 miljard naar de banken, geen gebruik van de macht om de staat meer controle te geven. Integendeel, de banken konden hun oude gang weer gaan, hadden personeel gratis kunnen dumpen en kregen naast de directe miljardensteun van Den Haag ook nog jarenlang steun uit Brussel. Draghi(Europese Centrale Bank) stak maandelijks 60 tot 80 miljard in een opkoopfonds waarmee waardeloze leningen van de financiële sector werden gekocht. De banken zoveel rijker, de EU-burger zoveel armer. Binnen de kortste keren vlogen de miljoenen bonussen weer over tafel voor de ceo’s en bepaalden de banken de economie weer.

Bij deze crisis blijven de banken tot nog toe buiten beeld, maar zij zijn degenen die opnieuw de meeste steun krijgen, zij het indirect. De regering geeft een recordbedrag aan ondernemingen in de vorm van overname van salarisbetaling en door uitstel van belastingheffing. Daardoor zullen bedrijven de ruimte houden om hun betalingsverplichtingen aan de banken te kunnen blijven voldoen. Rutte legt de banken niets op, spreekt hen niet aan op hun zorgplicht. Dat had hij wel moeten doen, want zij hebben immers kapitaal verstrekt tegen voorwaarden, bepalen daardoor (mede) de wijze van ondernemen. Het zorgen voor een buffer bij hun voorraden en op hun lopende rekening is daarbij een essentieel onderdeel. Alle bedrijven die nu al in moeilijkheden zitten hebben dus geen buffer gehad. Daarvoor is slechts één excuus, namelijk dat zij al in de problemen zaten. Maar de rest ging voor de korte termijn en de maximale winst en daar hadden de banken moeten ingrijpen. Het omgekeerde is echter aan de hand geweest, de banken stimuleerden het ondernemen op die manier en zijn dus mede verantwoordelijk.

Doordat ook de zorg op winst is ingesteld zijn er daar nu tekorten aan personeel, apparatuur en bedden, met name op de ic’s. Ook het RIVM is kapot bezuinigd, waardoor er maar beperkt gecontroleerd kan worden op dragers van corona. Met een niet op winst gerichte zorg zou er geen capaciteitsprobleem hoeven te zijn en had er minder ingrijpend opgetreden hoeven te worden.
De zzp-er kan een beroep op de bijstand doen voor aanvulling tot het minimum heeft minister Wouter Koolmees toegezegd, maar het tonnensalaris van de KLM-piloot wordt straks voor 90% door de staat betaald. Fijn voor KLM en haar bank, maar ook fijn voor de piloot en vooral diens bank. De banken krijgen zo hun leningen en hypotheken dankzij Koolmees gewoon betaald. Voor de zekerheid stelt dit Kabinet zich ook nog voor 90% garant voor de leningen van bedrijven zodat de banken zo goed als geen risico lopen. Alleen in Spanje heeft de regering het aangedurfd banken te verbieden in te grijpen bij het niet betalen van de hypotheek.

Tijd voor verandering. De Engelse econome Ann Pettifor pleit voor een Green New Deal en haalt het economisch model van Keynes weer uit de kast, na 30 jaar neoliberale ellende lijkt dat bijna een revolutionair idee. Iedereen kan zien dat de overheid de economie niet aan de markt moet overlaten, de staat moet weer leidend zijn om dit soort crises te voorkomen. Niets doen leidde na de vorige (banken-)crisis tot flexwerk, zzp-constructies en tot een grotere kloof tussen de hoogste en laagste inkomens. En mede tot deze crisis. Laat dat niet nog verder escaleren door ingrijpen weer na te laten.

Er is geld zat liet de regering weten, niet voor de gedupeerden van de toeslagenaffaire, ook niet voor door aardbevingen getroffen Groningers, nee, voor de ondernemers die lijden onder de gevolgen van het coronavirusbeleid. Maar natuurlijk niet de zzp-ers, minister Eric Wiebes verklaarde namelijk dat voor hen de gevolgen bij het bedrijfsrisico horen, en zij wilden toch zo graag een eigen bedrijfje hebben, dan hoort dit er dus bij. Voor grote ondernemingen geldt die regel kennelijk niet.
Aanvankelijk werd het virus gebagatelliseerd, want dat leek economisch verstandig. Nu wordt er ineens drastisch ingegrepen, maar vitale bedrijfstakken worden ongemoeid gelaten. Alleen café’s, restaurants en de hele cultuur zijn kennelijk niet van vitaal belang en moeten dus op slot. Cultuur is voor de VVD nooit van enig belang geweest, behalve Gordon en de affiches van Ikea.

Hans de Boer(VNO-NCW) en zijn ondernemers zagen het geld tegen de plinten opklotsen wist zelfs premier Mark Rutte, maar het aanleggen van een buffer voor slechtere tijden deden deze ondernemers kennelijk niet. Ook een beetje voorraad aanhouden hebben zij geschrapt om de winsten te maximaliseren. En ja, als het dan eens tegenzit zijn de rapen al binnen een paar dagen gaar. De door minister Hoekstra genoemde 90 miljard om ondernemers te steunen in deze coronatijd noemde hij een goede “eerste” stap.
Ook marktkooplui kunnen er wat van. Een aardappelboer die zijn vrijdagmarkt afgelast zag huilde meteen dat hij zijn handel maandag naar de vuilstort kon brengen. Die aardappelen waren kennelijk al in staat van ontbinding, zelfs te slecht voor de voedselbank.

Rutte zou er goed aan doen om onze miljarden in de staatskas te houden. Hij zou de banken moeten verplichten hun maandelijkse aflossing en rente op te schorten en hen een soepel kredietbeleid moeten opleggen. Zij faciliteren immers en profiteren van ondernemend Nederland, dan hoort dit tot hun zorgplicht. Alleen de belastingdienst zou zijn vorderingen deels kunnen opschorten.

Onder Rutte 1 werden de controle-instituten en toezichthouders samengevoegd, maar de Keuringsdienst van Waren deed niet hetzelfde werk als het RIVM waardoor het geen enkel voordeel op zou leveren. Het was dus puur om te bezuinigen, want “door synergie zouden zij goedkoper kunnen werken” en dus werd het budget flink verlaagd. Van goede controle op slachterijen noch toezicht op kinderspeelgoed is sindsdien geen sprake meer.

De overheid kan door die bezuinigingen niet meer snel of op grote schaal op het corona-virus controleren en voor medicijnen kunnen wij ook al geen beroep meer doen op een eigen industrie, want verkocht en verdwenen. Zelfs zaken als mondkapjes moeten wij tegenwoordig over de grens inslaan. En in de ziekenhuizen heeft de commercie flink huisgehouden, bij nog geen 8.000 besmettingen zijn de bedden op de intensive care al op.
Elk leegstaand bed kost geld en dat is zonde is de redenering van de neoliberaal, maar het gevolg van dat denken is een enorm tekort bij een grote ramp. Dan wordt het selecteren, en wie zal de regering Rutte dan voorrang geven? De werkende of de werkloze, de gezonde of de hulpbehoevende, de jonge of de oude, de boreale of de niet boreale landgenoot? De wijze van handelen bij de Belastingdienst geeft weinig vertrouwen, die bestempelde mensen al als fraudeur vanwege hun “on-Nederlandse” naam.

Als wij deze virusgolf hebben doorstaan moeten wij ons goed realiseren dat dit een nog vrij onschuldig virus betrof en kan dit een goede les zijn om ons stevig voor te bereiden op virussen van een wat agressiever kaliber en dat betekent dat ons denken uit de neoliberale hoek moet. Meer personeel en meer bedden. Dus Slotervaart en het IJsselmeerziekenhuis weer open, op zijn minst stand by.
Maar wij mogen ook stil staan bij de vluchtelingen die in Griekse modderpoelen proberen te overleven, voor hen is er zelfs geen geplunderde supermarkt. Of bij de Oegandezen, die zich nu ook op corona moeten voorbereiden naast hun voortwoekerende malaria. Jaarlijks raken daar onnodig 10 miljoen mensen mee besmet, 10.000 overleven dat niet. Daar zijn wel medicijnen voor, maar die houdt de westerse big farma onbetaalbaar voor de Oegandees.

Wim Kok verhoogde als minister van Financiën in 1991 de brandstofprijzen voor auto’s met een kwartje accijns en 21 jaar later maakte Geert Wilders er nog een nummer van, het was de echo van de indertijd door de Telegraaf en VVD gevoerde hetze waarin de PvdA als anti-automobilistenpartij werd neergezet met dat verderfelijke “kwartje van Kok”. Die verhoging kwam trouwens uit de koker van het CDA.

De benzineprijs aan de pomp is door de jaren heen niet goedkoper geworden, dat is vooral de laatste tijd opvallend gezien de dalende olieprijzen. Shell en consorten zitten er dus warmpjes bij.
Van alle oorlogen in de wereld komen er maar weinig vol in beeld, die in Afrika al het minst, maar één blijft bijna buiten beeld, de oorlog om olie en gas. Voor zover die wel in beeld komt wordt niet echt duidelijk dat zij om olie en gas gaat. De oorlog in Afghanistan draait in werkelijkheid om een al dan niet aan te leggen gasleiding door dat land. Gas uit Turkmenistan dat Amerikaanse maatschappijen als Texaco en Chevron nog rijker kan maken. Maar de Amerikanen willen niet dat Moskou of Teheran meeprofiteert en die leiding zal dus via Afghanistan naar Pakistan moeten lopen. Hij is er ondanks decennia oorlog nog steeds niet gekomen en Trump is nu zover dat hij een deal met de Taliban sluit. Terug naar af, want dat probeerde Bush ook al, maar toen gooide Osama bin Laden roet in het eten.

Trump probeert Poetin ook te pakken met de aanleg van de Nord Stream 2-gasleiding. Die aanleg is gestopt op 60 km van de Deense kust. Daar zou hij aan land moeten komen om Duitsland en ook ons land van gas te voorzien. Maar Trump wil dat voorkomen en heeft bedrijven die aan de aanleg meewerken boycots in het vooruitzicht gesteld. Geen bedrijf wil nu de aanleg nog afmaken. Poetin is nu is bezig om zelf de technologie te verwerven om de klus te klaren.
Trump doet dit niet zomaar, hij wil voor veel dollars Amerikaans schaliegas aan ons slijten en heeft daarom zijn Russische concurrent uitgeschakeld. En hij wil het Kaspische gas zonder Russische bemoeienis exploiteren.
Poetin heeft uiteraard teruggeslagen, hij heeft niet ingestemd met de OPEC-overeenkomst over verlaging van de olieproductie om de prijzen hoog te houden. Die prijs is nu in een vrije val beland. En daar heeft de Russische president zijn Amerikaanse collega flink te pakken, want tegen zulke lage prijzen kan het Amerikaanse (duurder door fracking) schalieolie en -gas niet uit. Nog een flinke uitbraak van corona in de VS erbij en Trump kan zijn herverkiezing op zijn buik schrijven.
Onze regering heeft niet voor niets voor het stoppen met gas gekozen. Niet om de Groningers te sparen, maar om de Amerikanen te plezieren. Huizen van het gas af en voor zover nodig niet op Russisch, maar op Amerikaans schaliegas doorstoken. Achter de milieuverhalen en de oorlogen in Afghanistan en Syrië woedt een energieoorlog. Het draait allemaal om de yankee dollar.